Toekomst

Hebben de moslima’s het gevoel dat het dragen van wel of geen hoofddoek het toekomstperspectief in Nederland beïnvloedt en is dit van invloed op de keuze van het dragen van een hoofddoek of niet?
We keken bij deze vraag naar drie aspecten: de kans op het vinden van een baan, de reacties die sollicitanten met een hoofddoek krijgen en of de ondervraagden zichzelf eventueel nog te jong vinden voor een hoofddoek.

Hebben moslima’s met een hoofddoek het gevoel dat een hoofddoek de kans op een baan in Nederland beïnvloedt?
Je hoort het vaak: werkgevers zijn minder snel geneigd een vrouw met een hoofddoek aan te nemen dan een vrouw die geen hijaab draagt. Beide vrouwen hebben misschien dezelfde capaciteiten, of zijn misschien zelfs allebei moslima, maar toch heeft de ene vrouw een betere positie op de arbeidsmarkt dan de andere.

Maar hoe ervaren moslima’s met hoofddoeken deze situatie? Vinden zij überhaupt dat hun hoofddoek van invloed is bij het vinden van een baan? Wij stelden moslima's met hoofddoek de volgende vraag:
Heeft u het gevoel dat het dragen van een hoofddoek de kans op een baan in Nederland beïnvloedt?


Veel moslima’s gaven inderdaad aan dat het dragen van een hoofddoek van invloed is op de positie op de arbeidsmarkt. 66% kruiste aan dat dit een negatieve invloed heeft op de positie in de arbeidsmarkt. 5% gaf aan dat de hoofddoek daar juist een positieve invloed op heeft. Dit zijn waarschijnlijk moslima’s die op plekken werken waar sprake is van positieve discriminatie, of waar het dragen van een hijaab zelfs een vereiste is. 29% gaf aan dat de hoofddoek niet van invloed is op hun positie op de arbeidsmarkt.

We hebben de moslima’s bij deze vraag ook om toelichting gevraagd en er zijn veel reacties gekomen. De vrouwen die dachten dat er negatieve invloed was gaven onder andere deze reacties:
“Ik denk dat je minder snel aangenomen wordt, omdat er toch meteen een vooroordeel over je is als je met een hijaab gezien wordt.”
“Men vind een hoofddoek niet representatief.”
Er was ook een groep vrouwen die geen verschil merkte:
“Nederland is een vrij land die bekend staat om haar tolerantie. Ik denk dat ze hier meer kijken naar je kwaliteiten. En ook is mijn hoofd bedekt, niet mijn hersenen.”
Er was ook een kleine groep moslima’s die aangaf dat de hoofddoek hun positie op de arbeidsmarkt kon verrijken. In sommige sectoren zijn mensen met een hoofddoek nodig om het bedrijf meer te kunnen identificeren met hun cliënten. 
“Ik studeer momenteel hbo-rechten en wil hierna graag in organisaties werken die werkzaam zijn in het vreemdelingenrecht. Zulke organisaties willen graag "een band" krijgen met de cliënten, nu deze grotendeels islamitisch zullen zijn,” 


Hebben moslima’s zonder hoofdoek het gevoel dat het dragen van geen hoofddoek de kans op een baan in Nederland beïnvloedt?
Naast het feit dat we aan moslima’s met hoofddoek gevraagd hebben wat ze denken over hun positie op de arbeidsmarkt, hebben we dat ook bij moslima’s zonder hoofddoek gedaan. Denken ze dat het dragen van geen hoofddoek de kans op een baan in Nederland beïnvloedt of niet? Ze konden kiezen uit dezelfde antwoordmogelijkheden als in de vorige vraag.

40% van de moslima’s zonder hoofddoek gaf aan dat het je positie van de arbeidsmarkt inderdaad positief beïnvloedt als je geen hoofddoek draagt. Verrassend genoeg gaf 29% aan dat het juist een negatieve invloed heeft op je positie op de arbeidsmarkt! Sommige van deze vrouwen dachten dat een buitenlands uiterlijk sowieso al in je nadeel kan werken.
“Als sollicitanten benadeeld worden vanwege een hoofddoek dan zullen sollicitanten hoogstwaarschijnlijk ook benadeeld worden vanwege hun (niet-westerse) afkomst.”
Daarnaast gaf 31% aan dat het dragen van geen hoofddoek totaal geen invloed heeft op de kans op een baan in Nederland. Zij vinden waarschijnlijk dat het niet uit maakt of je een hoofddoek draagt of niet. Het maakt niet uit hoe je eruitziet, als je capaciteiten maar voldoen.

Speelt de (vaak negatief veronderstelde) reactie vanuit de arbeidsmarkt in Nederland een rol bij de keuze voor het dragen van geen hoofddoek?

Verscheidene moslima’s dragen geen hoofddoek omdat dit hun kans op de arbeidsmarkt in Nederland vergroot. 16,67%  van de ondervraagden gaf aan dat dit één van de redenen was voor het niet dragen van het hoofddoek. De vaak negatief veronderstelde reactie vanuit de Nederlandse arbeidsmarkt heeft dus wel degelijk invloed op de keuze van Nederlandse moslima’s om een hoofddoek te dragen of niet.

Geven moslima’s aan niet voor een hoofddoek te hebben gekozen omdat zij daar qua leeftijd of emotioneel nog niet klaar voor zijn?

Leeftijd
14.29% van deze vrouwen gaf aan dat ze geen hoofddoek dragen omdat ze zichzelf daar nog te jong voor vinden. Dit suggereert wel dat ze van plan zijn om dit in de toekomst te gaan doen, zodra ze wat ouder zijn. In onze enquête was het grootste deel van de ondervraagden tussen de 15 en 25 jaar. Het kan zijn dat zij zichzelf nog te jong vinden en er ook nog niet klaar voor zijn om bedekte kleding te gaan dragen.

Mentaal
Daarnaast schreven veel moslima’s ongeveer dezelfde toelichting bij de vraag: waarom draag je geen hoofddoek? Ze gaven in deze toelichtingen aan dat ze emotioneel of mentaal er nog niet aan toe zijn om een hoofddoek te gaan dragen. Dit is heel begrijpelijk, vanwege de kijk die veel islamitische vrouwen hebben op hun geloof. Islam betekent letterlijk ‘onderwerping’ en het is in het geloof dan ook van belang dat je je zelfstandig onderwerpt aan het geloof. Zodra je er mentaal nog niet klaar voor bent om een hoofddoek te dragen, heeft het ook geen zin om dat te doen. Je bent dan namelijk niet volledig overtuigd en onderworpen.

Hieronder staan een aantal toelichtingen die vrouwen zonder hoofddoek gaven:
"Omdat ik er mentaal gezien nog niet aan toe ben."
"Omdat nu nog niet de tijd er voor is voor mij als persoon."
"Ik ben er nog niet klaar voor, bedekte kleding dragen enz. nog niks voor mij!"

Toekomst?
We hebben vrouwen zonder hoofddoek deze vraag voorgelegd: Bent u van plan om in de toekomst een hoofddoek te gaan dragen? Hieronder is het resultaat te vinden.

Aan de cirkeldiagram is te zien dat veruit het grootste deel van de moslima’s zonder hoofddoek aangaf wel van plan te zijn dit in de toekomst te gaan doen, namelijk 88%! Waarschijnlijk werd daarom bij eerdere vragen vaak in de toelichting gezegd dat ze er emotioneel nog niet klaar voor waren, maar wel van plan waren om het in de toekomst te doen. Dit waren gegeven toelichtingen bij deze vraag:
“i.v.m. met mijn geloof wil ik dit zeker doen.”
“Als ik ouder ben.” 
“Denk er over na om een hoofddoek te dragen, alleen nog niet de stap genomen. Ik ben praktiserend en wil binnenkort een hoofddoek dragen om het geheel goed af te ronden. Heeft verder niets te maken met de boven genoemde antwoorden.”
Sommige moslima’s gaven aan dat ze niet van plan waren een hoofddoek te dragen. Enkele toelichtingen zijn hieronder te vinden: 
“Ik heb echt respect voor die mensen! Kon ik het maar.”
“Ik heb het vroeger wel geprobeerd, maar het is me niet gelukt. Ik vond het best moeilijk.”